Pożyczki na 0%

czyli realne koszty terminowej i nieterminowej spłaty

Ten rozdział jest najdłuższy i trochę liczenia również się znajdzie. Praktyka pokazuje, że szczególnie w pożyczkach należy jednak rachować, a nasze kalkulatory powinny w tym pomóc. Warto poświęcić trochę czasu i spenetrować ten temat, gdyż można wiele zyskać.

Cena jaką płacimy za pożyczanie pieniędzy może być różna. Często widzimy niskie oprocentowanie kredytu lub pożyczki, bez poznania jednak wszystkich składników kosztu, trudno będzie podjąć racjonalną decyzję. Na ten koszt może składać się wiele elementów, co znacznie utrudnia zadanie pożyczkobiorcy. Podstawowy podział kosztów pożyczki, który ma ogromne znaczenie jest zawsze taki:

Poniżej omówimy poszczególne składniki na różnych etapach "życia" pożyczki. Dla pożyczki nieprzeterminowanej, obligatoryjnie spłacie podlega kapitał, czyli kwota jaką uzyskaliśmy. Pozostałe składniki są opcjonalne i w przypadku darmowych chwilówek nie występują. Najczęściej do spłaty będziemy mieć jednak jeszcze:

• odsetki
• inne koszty (pozaodsetkowe)
  

  - należne pożyczkodawcy (np opłata za udzielenie pożyczki)
  - należne podmiotom trzecim (np ubezpieczenie pożyczki)

Oprocentowanie nominalne, które uwzględnia tylko same odsetki, może być złudne. Zawsze należy uważnie zapoznać się z całkowitą kwotą do spłaty, w tym ile wynoszą różne opłaty, ubezpieczenia związane z pożyczką, o którą się ubiegamy. Kierowanie się wyłącznie samym RRSO bardziej "namiesza" niż pomoże w wielu wypadkach. Należy wiedzieć, że RRSO nie uwzględnia kosztów, które mogą wystąpić dla pożyczki przeterminowanej.

Koszt odsetek

Jeszcze w roku 2015 maksymalne oprocentowanie pożyczek w Polsce wynosiło czterokrotność stopy kredytu lombardowego ustalanej przez NBP. Obecnie oparte jest o wysokość stopy referencyjnej NBP, którą ustala Rada Polityki Pieniężnej oraz doliczone 3,5%. Są to tak zwane odsetki ustawowe.

Pożyczkodawcy najczęściej stosują odsetki maksymalne, które nie mogą być wyższe niż dwukrotność odsetek ustawowych. W przypadku przekroczenia tego progu, stosuje się ograniczenie do wysokości odsetek maksymalnych. Odpowiednie zapisy dotyczące odsetek znajdują się w Art. 359 Kodeksu Cywilnego.

Odsetki mogą być naliczane tylko i wyłącznie od faktycznie pożyczonego i wypłaconego kapitału, czyli od kwoty pożyczki. Nie należy zapomnieć, że oddana do dyspozycji kredytobiorcy kwota środków pieniężnych to dokładanie to samo ;-) Na kwotę odsetek wpływa również sposób spłaty w przypadku pożyczek ratalnych. W zależności od tego jaki wybrany zostanie wzór matematyczny do wyliczenia wysokości raty, pożyczkobiorca zapłaci mniej lub więcej odsetek. Najczęściej do wyboru są:

• raty malejące - najkorzystniejsza opcja, w której płacimy najmniej odsetek.
• raty równe - wygoda związana ze stałą wysokością rat kapitałowo-odsetkowych
• rata balonowa - najmniej korzystna opcja, w której płacimy najwięcej odsetek

Zaokrąglenia wynikające ze wzorów powodują, że czasem powstają pewne nadpłaty lub niedopłaty kapitału, które uwzględnia rata wyrównująca. Najczęściej jest to ostatnia rata w harmonogramie spłat. O ratach można pisać wiele, jednak najlepszym sposobem poznania jest skorzystanie z kalkulatora.

Kalkulator odsetek

Obecnie odsetki wynoszą: ustawowe 10.25%, maksymalne 20.5% w skali roku.
Zał. wypłata całości jednorazowo, rok = 365/7 tyg. lub 365 dni, miesiąc = 365/12 dni.

Procent (odsetki)

%

Pożyczka (kapitał)

zł

Na ile (okres)

dni

Raty miesięczne

równe malejące balonowa

Raty tygodniowe

równe malejące balonowa

Jednorazowa spłata

chwilówka

Suma odsetek

8,42 zł

Rata wyrównująca

Harmonogram rat kapitałowo - odsetkowych

Numer

Kapitał

Odsetki

Rata

1

500,00

8,42

508,42

Suma

500,00

8,42

508,42

Koszt odsetek może być stały (marża) lub zmienny w czasie (stopa referencyjna). Pożyczkodawcy nie zawsze muszą podnosić wysokość odsetek w przypadku, kiedy same stopy pójdą w górę. Odsetki największe znaczenie mają dla pożyczek i kredytów na dłuższe terminy, szczególnie dla kredytów hipotecznych są wręcz zabójczym składnikiem kosztu dla kredytobiorcy, gdzie przez dłuższy czas spłacamy raty, a pozostały kapitał do spłaty prawie nie maleje, również za sprawą równych rat, które są najczęściej wybieranym sposobem spłaty, gdyż w ogólnym mniemaniu podnoszą zdolność kredytową. Możemy bardziej się zadłużyć i spłacać jeszcze więcej odsetek :-)

Wysokie ujemne oprocentowanie pożyczek bądź kredytów to raczej ciekawostka, gdyż przeciętnemu "Kowalskiemu" trudno będzie w praktyce doświadczyć jej dobrodziejstw. Czy uda się zbudować drugą Szwajcarię lub zastąpić ją innym krajem?

Zmienne stopy procentowe (stopy referencyjne) muszą być adekwatne do waluty faktycznie wypłaconego kapitału lub nie występować wcale. W przypadku zmiennych stóp procentowych oraz wysokiej inflacji, istnieje niebezpieczeństwo mogące wywindować raty kapitałowo-odsetkowe na taki poziom, że wybór pomiędzy ratą balonową, a ratami równymi praktycznie nie ma znaczenia, bo zapłacimy tyle samo, czyli dużo! Gwarancję systematycznej spłaty kapitału dają jedynie raty malejące.

Warto pamiętać, że obecnie zakazany jest anatocyzm, czyli naliczanie odsetek od odsetek. W pewnych sytuacjach Sąd może jednak dopuścić coś takiego. Ciekawym przypadkiem są pseudo kredyty dwu i więcej walutowe, w których dodatkowe oprocentowanie wynikające ze spreadu zostało jeszcze poddane oprocentowaniu wynikającemu z samego nawet nie nominalnego oprocentowania kredytu. Wygląda to mniej więcej tak jakby firma pożyczkowa naliczała odsetki od opłaty za udzielenie pożyczki, czyli dokonała jej kapitalizacji.

W przypadku nawet prostych produktów z więcej niż jedną ratą, należy bezwzględnie domagać się szczegółowego harmonogramu spłat, bez którego trudno mówić o rzetelnej informacji.

Część pożyczek pozabankowych posiada odsetki w wysokości 0%. Potocznie mówimy, że są nieoprocentowane. Szczególnie w segmencie chwilówek taka sytuacja występuje często, gdyż z racji krótkiego okresu pożyczki, odsetki nie są duże i trudno byłoby się z nich utrzymać. Firmy zarabiają głównie na opłatach za udzielenie i obsługę, prowizjach przy składkach na ubezpieczenie (...) Ustawa o kredycie konsumenckim wprowadza ograniczenia takich naliczeń poprzez maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu, o czym dowiesz się dalej.

Inne koszty

W przypadku chwilówek średnie opłaty wynosiły w granicach 15-27% od kwoty pożyczki udzielonej na 30 dni, która najczęściej jest wybierana jako maksymalny dostępny czas spłaty w wielu chwilówkach. Różnice pomiędzy ofertami były jednak czasem duże i nie wszyscy pożyczkodawcy stosowali górne granice dozwolonych opłat, dlatego aby zbytnio nie przepłacić warto było zapoznać się z jakimś zestawieniem pożyczek w danym segmencie, np na stronie Twojej Pożyczki ;-) Pamiętajmy, że od 11 marca 2016 roku do 9 grudnia 2022 roku, dodatkowe naliczenia nie mogły przekraczać okolicy 27% na ten okres.

Z uwagi na sytuację związaną z koronawirusem, w tym czasie poziom kosztów od 1 kwietnia 2020 roku do 30 czerwca 2021 określała tarcza antykryzysowa.

Obecnie jesteśmy już w trwałym kryzysie, więc poziom kosztów znacząco nie odbiega.

Wcześniej w tym segmencie często występowała możliwość przedłużenia (rolowania) terminu spłaty pożyczki. Trzeba przyjąć, że było to rozwiązanie z reguły droższe niż spłacenie i ponowne zaciągnięcie chwilówki. Dlatego z takiego rozwiązania należało korzystać w sytuacji, kiedy nie dysponowaliśmy odpowiednią ilością gotówki w danym momencie. Jednak powinniśmy uwzględnić też fakt nie ponoszenia ryzyka w sytuacji, w której jednak nie otrzymamy ponownie pożyczki, a środki były przeznaczone na inny cel.

Obecnie możliwość przedłużania terminu spłaty pożyczki jest coraz rzadziej stosowana, gdyż opłaty za tzw udzielenie plus koszty przedłużenia w wielu przypadkach przekraczają dopuszczalne maksymalne pozaodsetkowe koszty. Obecnie z możliwością przedłużeń, czyli rolowania spotkamy się w przypadku pierwszych darmowych pożyczek. Aby ominąć to ograniczenie, w przypadku płatnych pożyczek firmy oferują możliwość refinansowania pożyczki, często poprzez spółki "córki" przeznaczone do tego celu. Wymagają jednak wpłacenia opłaty wynikającej z udzielenia wcześniejszej pożyczki. Zamiast przedłużenia terminu spłaty mamy do czynienia z zaciągnięciem nowej i spłatą starej pożyczki.

Pozabankowe pożyczki ratalne wypadają na tym tle trochę lepiej, tzn RRSO jest zdecydowanie mniejsze na co ma wpływ długość pożyczki, a oddanie w ciągu roku nawet dwa razy większej kwoty niż pożyczyliśmy jest mniej dotkliwe dzięki miesięcznym ratom. Jednak należy uważać, gdyż pożyczamy zwykle większe kwoty niż w przypadku chwilówki, a chęć zaciągnięcia kolejnej, np po kilku miesiącach (bo raty nie są aż tak duże, jak jednorazowa spłata chwilówki), może spowodować duże zadłużenie, które w razie utraty finansowania, będzie dotkliwe. Życie z długiem nie jest fajne, a RRSO w tym nie pomaga.

Uwaga też na różnej maści promocje polegające na obniżeniu opłaty za udzielenie pożyczki. Często oferty konstruowane są tak, że widzimy to co jest korzystne, ale jednak pod pewnymi warunkami - oferty z "gwiazdką" (to, że jej czasem nie ma nie oznacza, że w niektórych przypadkach nie powinno być :-). Dobrze jak promocja jest jasno opisana i nie ulega zbyt często zmianie, aby klient się przyzwyczaił i wiedział na co może liczyć, np biorąc darmową chwilówkę (najczęściej warunek to tylko pierwsza udzielona pożyczka) lub kolejną tańszą pożyczkę (najczęściej dodatkowy warunek to spłacenie terminowo poprzedniej) w danej firmie. Zaciągając jednak zobowiązanie powinniśmy zostać poinformowani o całkowitych kosztach. Tego nie zobaczymy w opłatach i kalkulatorach RRSO na stronach pożyczkowych, gdyż najczęściej pokazują tą ofertę promocyjną. Logicznym jest, że nie poznamy na starcie całkowitych kosztów w postaci kwoty i RRSO, gdyż firma pożyczkowa nie powinna z góry zakładać, że nie spłacimy terminowo zobowiązania. Jednak mamy prawo wiedzieć o konsekwencjach nieterminowej spłaty jeszcze przed zawarciem umowy.

Z pomocą przychodzi nam formularz informacyjny. Tam najszybciej odszukamy to co istotne (tutaj jest mniejsza dowolność przedstawienia tego co się chce i jak się chce). Jeżeli jakiś koszt nie został ujawniony lub przekracza dopuszczalny określony prawem, również z uwzględnieniem przypadku nie spłacenia pożyczki w terminie to nie musimy go ponosić. Dobrą firmę pożyczkową poznamy również po tym, że stosuje zasadę nie podnoszenia opłat za udzielenie pożyczki, jeżeli jej nie spłacimy w terminie - w końcu przedstawiono nam koszt za wypłatę pożyczki o określonych parametrach - kwota i okres. Co najwyżej nie udzieli nam następnej lub nie będziemy mogli skorzystać w przyszłości z innej promocji np kolejnej tańszej pożyczki. Jednak to gatunek powoli już wymierający, gdyż rosnące koszty samej działalności pożyczkowej nie pozwalają na taką ofiarność.

Maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu

Nowelizacja Ustawy o Kredycie Konsumenckim ogranicza sumę wszystkich kosztów (za wyjątkiem ustawowych odsetek) jakie może naliczyć pożyczkodawca do maksymalnej wysokości określonej wzorem:

• dla okresu zobowiązania nie krótszego niż 30 dni

MPKK ≤ (K × 10%) + (K × n/R × 10%)

• dla okresu zobowiązania poniżej 30 dni

MPKK ≤ K x 5%

lub 45% całkowitej wysokości udzielonego kredytu. Wyjaśnienie poszczególnych symboli jak i sam wzór znajdziemy w Art.36a wspomnianej ustawy. Dla Twojej wygody udostępniliśmy stosowny kalkulator, w którym można sprawdzić czy oferta firmy pożyczkowej jest zgodna z nowymi zasadami obowiązującymi od 9 grudnia 2022 roku.

Kalkulator MPKK

Kolor czerwony - ograniczenie kosztów do wysokości 45% kwoty pożyczki
Zał. rok = 365 dni, miesiąc = 30,42 dni.

Pożyczka (kapitał)

zł

Na ile (okres)

dni

raty miesięczne

raty tygodniowe

chwilówka

MPKK 54,11 zł

Co to oznacza w praktyce? Przykładowo pożyczamy 500 zł na 30 dni, suma wszystkich kosztów takiej pożyczki nie może być większa niż 54 zł (zaokrąglając do pełnych złotych) zgodnie ze wzorem plus ustawowe odsetki. Maksymalną stawkę kosztów pożyczkodawca może stosować dla pożyczki nie dłuższej niż 1277 dni (zakładając R na 365), ponieważ przy takim okresie maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu (MPKK) wyniesie 224,93 zł a trzeba pamiętać, że nie może przekroczyć również wysokości 45% samej pożyczki, czyli dla naszego przykładu 225 zł.

Koszty podległe reżimowi MPKK

Aby móc określić, czy koszty mieszczą się w dopuszczalnych granicach, powinniśmy wiedzieć, które to podlegają temu ograniczeniu. O tym stanowi definicja zawarta w Art.5 pkt 6a Ustawy o kredycie konsumenckim, czyli wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt z wyłączeniem odsetek. Koszty te obejmują zarówno koszty obligatoryjne (obowiązkowe) jak i fakultatywne (nieobowiązkowe) zależne wyłącznie od woli konsumenta. Należy więc objąć maksymalnie szeroki krąg kosztów  stanowiących obciążenie finansowe. W praktyce są to wszelkie opłaty (jakkolwiek by się nie nazywały), dodatkowe ubezpieczenia, "obsługa domówek" przez zbieraczy rat, jednym słowem dosłownie wszystko co zostaje w związku z udzieloną nam pożyczką i mamy to do spłacenia.

Obniż koszty pożyczki

Dysponując wcześniej wolnymi środkami na spłatę pożyczki niż zakładaliśmy w momencie o jej ubieganie, możemy obniżyć koszty poprzez wcześniejszą spłatę pożyczki. Mamy do tego prawo w każdym momencie i pożyczkodawca nie może nam tego odmówić¹. W przypadku stałej stopy oprocentowania, z tytułu wcześniejszej spłaty, może naliczyć nam prowizję do maksymalnej wysokości 1% spłaconej wcześniej kwoty, jeżeli termin spłaty wynikający z umowy jest dłuższy niż 1 rok lub 0,5% w przypadku kiedy jest krótszy. Oczywiście odpowiednie zapisy powinny znaleźć się w umowie. Nie musimy zastanawiać się czy będzie to dla nas korzystniejsze, gdyż kwota wynikająca z prowizji nie może być wyższa niż utracone odsetki należne pożyczkodawcy za wcześniej spłacony kapitał przez pożyczkobiorcę.

Dla biorących chwilówki i pożyczki na mniejszą kwotę istotnym może być fakt, że nie wolno również naliczyć prowizji za wcześniejszą spłatę, jeżeli kwota jaką mamy spłacić przez kolejne 12 miesięcy jest niższa niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (za czwarty kwartał 2018 wyniosło 4863,74 zł). Nie ma na rynku chwilówki oferującej kwoty przekraczające 14000 zł. Z góry więc możemy założyć, że spłacając przed terminem chwilówkę pożyczkodawca nie może naliczyć nam prowizji za wcześniejszą spłatę. Mało tego, powinien zwrócić nam różnicę za niewykorzystany okres zgodnie z art. 49 Ustawy o Kredycie Konsumenckim. Jeżeli tego nie zrobi w ciągu 14 dni, sami powinniśmy upomnieć się o zwrot. Koszty pozaodsetkowe w przypadku wcześniejszej spłaty rozliczane są tzw metodą liniową, tj proporcjonalnie do faktycznej daty spłaty względem daty spłaty zakładanej. Innymi słowy, jeżeli spłacimy pożyczkę w czasie krótszym o połowę niż ten na który została udzielona, to należne opłaty również powinny wynosić połowę pierwotnej kwoty.

Ustawa daje nam także możliwość, że jeżeli stwierdzimy naliczanie przez pożyczkodawcę kosztów większych niż dopuszczalne, to zgodnie z art. 45 ust. 1 Ustawy o Kredycie Konsumenckim, wystarczy złożyć pisemne oświadczenie i zwracać pożyczone środki (sam kapitał) bez żadnych kosztów i odsetek w terminie określonym w umowie pożyczki. Nazywamy to sankcją kredytu darmowego.

Pobierz wzór oświadczenia, przekroczone MPKK (format pdf, 57kb)

 

Pomimo, że wszystkie koszty podlegają reżimowi MPKK, nie wszystkie są objęte sankcją kredytu darmowego. Sankcja dotyczy tylko świadczeń należnych pożyczkodawcy. Na przykład, jeżeli w związku z zawartą umową pożyczki zostało zawarte również ubezpieczenie, które jest płatne na rzecz osoby trzeciej to należy je zapłacić. Problem w tym, że nie zawsze poznamy dokładne składowe pożyczki, gdyż blogi i nowe kreacje na stronach pożyczkodawców rozwijają się szybciej pod presją marketingu internetowego, niż rzetelna informacja dla pożyczkobiorcy o produkcie finansowym. Nic jednak straconego, w takim wypadku bierzemy:

całkowitą kwotę do spłaty lub sumę wysokości rat z harmonogramu spłat - (minus) kwotę pożyczki jaką otrzymaliśmy - (minus) odsetki maksymalne = wysokość pozaodsetkowych kosztów

Sprawdzamy czy są mniejsze lub równe wyliczonemu MPKK. Stosownego kalkulatora już nie umieścimy, bo nie jest to skomplikowane, a samodzielna praca na pewno przyniesie więcej pożytku i radości. Nie wysyłajmy też od razu oświadczeń w przypadku, kiedy wyniki różnią się bardzo nieznacznie na niekorzyść, czasem nawet groszami. W wielu kalkulatorach zawsze są pewne niewielkie rozbieżności, a biorą się z zaokrągleń i różnych założeń stałych we wzorach. Jak widać przy odrobinie wiedzy, trafiając na "przeginającego" pożyczkodawcę, możemy być wręcz szczęściarzami :-)

Wyższe odsetki za opóźnienie w spłacie i darmowa windykacja przedsądowa

Koszty terminowej spłaty to jedno. Pocieszającym jest fakt, że koszty pożyczki przeterminowanej też nie mogą być dowolnie wysokie. Dawniej, jeżeli nie spłaciliśmy na czas, to oprocentowanie takiego zobowiązania, nie mogło przekroczyć czterokrotności stopy kredytu lombardowego. Często w takich przypadkach firmy pożyczkowe stosowały opłaty za różne czynności mające na celu "zachęcić" pożyczkobiorcę do spłaty, np wysłanie listowego wezwania, maila czy sms-a przypominającego. Nowe regulacje ustalają wysokość zobowiązania przeterminowanego (wyjątkiem są koszty odzyskania pożyczki na drodze sądowej i egzekucji komorniczej). Składa się na to wysokość stopy referencyjnej NBP oraz doliczone 5,5% i nazywane jest ustawowymi odsetkami za opóźnienie. Również i w przypadku zobowiązania przeterminowanego możliwe jest stosowanie podwójnej stawki, czyli maksymalnych odsetek za opóźnienie i z takim kosztem będziemy mieć najczęściej do czynienia, jeżeli nie spłacimy pożyczki na czas. Odpowiednie zapisy dotyczące odsetek za opóźnienie znajdują się w Art. 481 Kodeksu Cywilnego.

Przy krótszych okresach przeterminowania pożyczki, udzielonej na mniejsze kwoty jest to zdecydowanie korzystniejsze dla pożyczkobiorcy, gdyż dodatkowe stałe opłaty za różne czynności "windykacyjne" z pewnością przekraczały ten próg a często ich wysokość była sporna. Nie mogły być one jednak dodatkowym "zarobkiem", a jedynie pokryć koszty jakie ponosił pożyczkodawca w celu wyegzekwowania swoich należności od niesolidnego dłużnika. O tyle, o ile na stronach pożyczkowych (jeżeli jeszcze występują) podane są wysokości takich opłat. Wysokość ich teraz nie może przekraczać maksymalnych odsetek za opóźnienie, czyli jeżeli firma pożyczkowa stosuje maksymalne odsetki za opóźnienie spłaty, to w praktyce nie może już naliczać żadnych innych kosztów: monitów upominawczych, działań windykacyjnych itp. Obowiązuje to również w przypadku przekazania lub sprzedaży długu do firmy windykacyjnej, która będzie się z nami kontaktować celem spłaty zobowiązania.

Należy pamiętać, że odsetki za opóźnienie mogą być naliczane dopiero od następnego dnia po terminie, kiedy miała zostać dokonana spłata. Pomimo możliwości naliczenia do tego momentu odsetek ustawowych, które już potem nie rosną, jednak są dalej należne, nie wolno stosować zasady podwójnego oprocentowania, czyli naliczać jeszcze odsetek od odsetek. Wysokość odsetek za opóźnienie liczy się od wysokości przeterminowanego kapitału oraz ewentualnych dodatkowych należnych opłat. Na przykład spóźniliśmy się ze spłatą chwilówki, to odsetki za opóźnienie naliczane są od kwoty pożyczki (kapitału) oraz opłaty za udzielenie.

Kalkulator odsetek za opóźnienie

Obecnie odsetki za opóźnienie wynoszą 12.25%, maksymalne 24.5% w skali roku.
Zał. rok = 365 dni, wymagalność bez dni ustawowo wolnych.

Do spłaty (dług)

zł

Termin (wymagalność)

data

Spłata (rzeczywista)

data

Maksymalne

nie tak

Suma odsetek

0,17 zł

Zaokr. do pełnych groszy

Odsetki dzienne

Data

Oprocentowanie (stopa)

Odsetki

2023-06-04

12.25% (6.75)

0.17

Często nie zdajemy sobie jednak sprawy, że niespłacenie pożyczki w terminie, może być znacznie droższe poprzez koszty, które firma pożyczkowa musi ponieść, aby odzyskać taki dług na drodze sądowej. W formularzu informacyjnym mamy odpowiednie zapisy z rubryce "Skutek braku płatności". O tyle o ile dopisanie do listy dłużników nie rodzi dla pożyczkobiorcy konsekwencji finansowych (jedynie wizerunkowe typu gorszy scoring, większa trudność w uzyskaniu kolejnych pożyczek, zakupów ratalnych itp), czyli kwota do spłaty nie wzrasta, to działania prawne mające na celu przymusowe zaspokojenie zadłużenia mogą być już dotkliwe dla pożyczkobiorcy uchylającego się od spłaty. Dlatego warto wcześniej reagować, by uniknąć dodatkowych kosztów nieterminowej spłaty pożyczki.

Poniżej staramy się przedstawić kilka konkretów jak może wzrosnąć nam zadłużenie, jeżeli pożyczkodawca wstąpi na drogę sądową. Każdy przypadek niespłaconej pożyczki może mieć jednak swoje indywidualne konsekwencje, na co również wpływ ma aktywność samego pożyczkobiorcy poprzez czynności jakie podejmuje w danej sytuacji.

Dodatkowe koszty egzekucji

W przypadku banków sprawa wyglądała prościej. Mogły posiłkować się tzw bankowym tytułem egzekucyjnym (BTE) co znacznie przyspieszało moment kiedy komornik przystępował do czynności ściągnięcia należności. Od 1 lipca 2016 roku banki już nie mogą posługiwać się BTE, a likwidacja tego reliktu PRL z pewnością podniesie koszty lub utrudni skorzystanie z produktu bankowego. W przypadku pozabankowych instytucji od początku taką decyzje musi podjąć sąd przeprowadzając postępowanie, co wydłuża czas i podnosi koszty, a są one niewątpliwie przerzucane na pożyczkobiorce. Ustalane z góry w zależności od dochodzonej kwoty i trybu rozpoznania sprawy. Mamy do czynienia z:

• postępowaniem zwykłym
• postępowaniem uproszczonym, gdzie wysokość dochodzonej kwoty nie może być większa niż 20 000 zł
• postępowaniem nakazowym i upominawczym
• elektronicznym postępowaniem upominawczym

W przypadku pożyczek również tych internetowych z dużym prawdopodobieństwem, możemy mieć do czynienia z postępowaniem w trybie uproszczonym lub Elektronicznym Postępowaniem Upominawczym (EPU) nazywanym też e-sądem. Są to sprawy w większości przypadków oczywiste, a fakt zaciągnięcia przez nas pożyczki bezsporny, poparty stosownym materiałem dowodowym o co dbają już same firmy pożyczkowe. Jeżeli zgłosimy protest (sprzeciw) na tego typu postępowanie a nie mamy odpowiedniego umocowania (argumentów) to podniesie nam to koszty, kiedy sprawa będzie rozpatrywana przed sądem "zwykłym".

I tak opłata sądowa mająca na celu zwrot wpłaconej do sądu przez pożyczkodawcę (wierzyciela) opłaty przy wszczęciu postępowania i przyznawana wierzycielowi przez sąd w wyroku bądź nakazie zapłaty jest zależna od wybranego trybu postępowania:

• 5 % - ale nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 000 zł - w przypadku gdy wierzyciel korzysta z tradycyjnego sądu w postępowaniu zwykłym
• w przypadku postępowania uproszczonego w sądzie tradycyjnym

do 2000 zł - 30 zł;
od 2000 zł do 5000 zł - 100 zł;
od 5000 zł do 7500 zł - 250 zł;
od 7500 do 20000 zł - 300 zł;

• 1,25 % - ale nie mniej niż 30 zł - w przypadku gdy sprawa skierowana jest do postępowania nakazowego lub elektronicznego postępowania upominawczego

• w postępowaniu egzekucyjnym należą się osobne w wysokości 1/4 , a jeżeli prowadzona jest egzekucja z nieruchomości to 1/2. Koszty te należy liczyć od stawek wyższych z j/w.

Mogą być one nawet 6-krotnie wyższe jednak w dodatkowo uzasadnionych sytuacjach, które rzadko występują w przypadku standaryzowanych produktów, jakim są pożyczki pozabankowe udzielane w zorganizowany sposób na regulowanym rynku.

Dodatkowo mogą jeszcze dojść koszty zaopatrzenia tytułu egzekucyjnego w klauzulę wykonalności, które nie występują tylko w przypadku e-sądu:

• klauzula wykonalności, koszt stały 120 zł

Kalkulator kosztów procesu

Orientacyjne koszty na etapie sądowym, dochodzone i zasądzane
na rzecz dłużnika z tytułu niespłaconej pożyczki

Kwota zadłużenia zł  

Postępowanie sądowe

zwykłe
uproszczone
nakazowe i upominawcze
e-sąd

Pełnomocnictwo

Koszty zastępstwa prawnego

Zastępstwo dot. klauzuli wykonalności

30 zł

Mamy nadzieję, że nie przestraszyliśmy tym wszystkim. W końcu część kosztów ma miejsce dopiero jak nie spłacimy zaciągniętej pożyczki i nie dogadamy się z wierzycielem. W chwilówkach jest to szczególnie widoczne, gdzie mniejsza kwota zadłużenia jest powiększana o minimalne stałe opłaty. Nie są odosobnione przypadki, że nieterminowy pożyczkobiorca ma do spłaty kwoty przekraczające kilka razy wysokość otrzymanej pożyczki. Pomijając szarą strefę, nie wynikają one jednak z "lichwiarskich działań" jak możemy spotkać często różne opinie w internecie, tylko określonych prawem czynności, które rodzą powstanie kosztów pokrywanych ostatecznie przez stronę przegraną.

¹ Ustawa o kredycie konsumenckim, Roz. 4

Zadaj pytanie lub podyskutuj na ten temat ...