RRSO w chwilówkach

czyli cała prawda o kosmicznym oprocentowaniu chwilówki

chwilówki a rrso RRSO to skrót od nazwy rzeczywista roczna stopa oprocentowania i jest wyrażona w procentach (%). Podaje nam ona całkowity koszt pożyczki w stosunku rocznym, czyli % tego tyle ile faktycznie musimy oddać więcej pożyczonych pieniędzy w skali roku. Uwzględnia nie tylko odsetki, ale też wszystkie opłaty i prowizje, więc z założenia powinno być dobrym miernikiem do porównania atrakcyjności kredytów oferowanych przez różne instytucje finansowe, w tym banki. Ale czy tak jest naprawdę? Wzór na RRSO przedstawia załącznik nr 4 w Ustawie o kredycie konsumenckim i wygląda następująco:

Wzór na obliczenie RRSO czyli rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania

Znaczenia poszczególnych liter i symboli nie będziemy przytaczać, gdyż ich objaśnienia można znaleźć w/w ustawie, jest on jednak niewątpliwie mało "czytelny" i wymaga sporych obliczeń, jeżeli uwzględnić wszystkie czynniki.

RRSO to nie koszt pożyczki

Często konsumenci rozumieją RRSO jako (dosłownie) oprocentowanie pożyczki, co jest błędnym założeniem, gdyż jest to tylko jeden ze składników kosztu. Widząc gigantyczne RRSO, czasem nawet kilka milionów % w przypadku chwilówek, łatwo pomylić koszt jaki musimy ponieść za pożyczenie pieniędzy. Tak wysokie RRSO wynika z okresu, na jaki pożyczane są pieniądze, gdzie w przypadku chwilówek (pożyczek krótkoterminowych) jest on stosunkowo niewielki. Analizując konkretny przykład, np statystyczne pożyczenie kwoty 500 zł na 30 dni dla którego RRSO wynosi 1410 % - często występujące w chwilówkach - może nam sugerować, że koszt pożyczki to aż 1410 %. Tymczasem ten koszt realnie wynosi 25%, bo tyle musimy więcej oddać po 30 dniach, czyli kwotowo 125 zł. Gdyby nawet uwzględnić to w skali roku, to suma kosztu przez 12 miesięcy w tym przypadku wyniesie 300 % - dużo, ale do 1410 % jeszcze sporo brakuje. Tak pożyczając lub rolując termin spłaty dysponujemy przecież pożyczoną kwotą 500 zł przez cały rok za co musimy zapłacić 1500 zł.

RRSO nie wskaże tańszej pożyczki

RRSO znacząco "faworyzuje" pożyczki na dłuższe okresy tak bardzo, że fałszuje obraz atrakcyjności różnych ofert. Na przykład biorąc pożyczkę na rok (365 dni) powiedzmy 500 zł, po roku mamy do oddania 625 zł (koszt 125 zł) to RRSO wyniesie 25%, ale ta sama pożyczona kwota dla np dwa razy dłuższego okresu (730 dni) i dwa razy większego kosztu (250 zł), gdzie będziemy mieć do oddania w sumie 750 zł, zmniejszy nam RRSO do 22,47%. Czy taka oferta jest faktycznie tańsza? Dobitnie za to pokazuje nam jak ma być nieopłacalna pożyczka na krótszy okres mimo, że nie do końca jest to prawdą. W pierwszym przypadku pożyczając na rok dwa razy (spłacamy po roku i zaraz zaciągamy kolejną), będziemy dysponować 500 zł przez okres 2 lat. W drugim przypadku tak samo. Oba koszty jak widać są identyczne. Jedyna subtelna różnica to taka, że musimy w pierwszym przypadku dysponować wcześniej gotówką. Podobnie ma się sprawa w sytuacji, kiedy spłacamy coś w ratach oddając pożyczkę po "kawałku". Czy zatem sięgając głębiej, RRSO można nazwać kosztem pieniądza w czasie? Jako wskaźnik w takim wypadku, RRSO również jest całkowicie nieprzydatny. Ten koszt może się w przyszłości zmieniać np odsetki, a jeżeli są stałe to przykładowo koszt w odniesieniu do inflacji. Sugerowanie poprzez RRSO, że jakiś produkt finansowy rozłożony w czasie, w danym momencie jest korzystniejszy niż inny, to czysta hipokryzja i może okazać się dokładnie na odwrót.

Dlatego zwracajmy uwagę na to co firmy pożyczkowe udzielające chwilówki podają w ofercie. Oprócz RRSO (wymóg ustawowy), także na całkowitą kwotę do spłaty w tym koszt wyrażony w złotych, wtedy oferta będzie bardziej przejrzysta. Dotyczy to zresztą wszystkich kredytów bankowych i pożyczek ratalnych, także tych na długie okresy, gdzie sposób spłaty ma również niebagatelne znaczenie.

RRSO jednak jest przydatne

Z RRSO jak z demokracją - jest złe, jednak nic do tej pory lepszego nie wymyślono :-) Mimo, że takie ułomne i mało "czytelne" pozwala w jakiś (!!!) sposób porównać produkty w skali hipotetycznie założonego roku. Może przydać się w zestawieniach ofert o różnych kwotach, okresach i kosztach, gdzie nie ma innej możliwości porównać tego co nieporównywalne - patrz sortowanie w rankingu pożyczek. Można potraktować RRSO jako abstrakcyjny miernik "atrakcyjności" przedstawionych wariantów (ale z tym też ciężko czasem bywa jak wynika z przytoczonych przykładów) oferty na stronie chwilówki. Na RRSO nie wolno patrzeć jak na to, ile % pożyczka będzie nas kosztować nawet w skali roku. RRSO to czysty abstrakt i nic innego!

W zdecydowanej większości chwilówek online w internecie (ale pewnie gdzie indziej też), wartości RRSO podawane przy wybranych parametrach pożyczki są błędne. Pomijając oczywisty fakt dokładności wyniku przynajmniej do jednego miejsca po przecinku jak nakazuje ustawa, nie uwzględniają lat przestępnych, czy chociaż w przypadku pierwszej pożyczki - opłaty weryfikacyjnej/rejestracyjnej gdzie nawet 1 grosz w chwilówce na jeden dzień daje spory procent, a jest on niewątpliwie kosztem tej pierwszej pożyczki (pewnie po przeczytaniu tego tekstu zacznie się to zmieniać (przyp. zmienia się). Jednak z praktycznego punktu widzenia nie ma to większego znaczenia kosztowego dla konsumenta, choć z drugiej strony "grosz do grosza ..." :-)

Kreatywne podejście do RRSO

Czasem możemy spotkać w internecie różne "twory" określane np mianem RMSO - rzeczywista miesięczna stopa oprocentowania. W tym przypadku taki "dziwoląg" opiera się na tych samych założeniach a jego bazą (we wzorze) nie jest odniesienie do roku tylko miesiąca. Pozwala to znacznie ograniczyć wielkość wyniku (konsument mniej się przestraszy) jednak dalej w wielu przypadkach nie jest to wystarczająco czytelne i zrozumiałe. Powstaje ten sam problem, bo chwilówki mogą być udzielone też na krótsze okresy i znów wynik będzie wzrastał. Oczywiście można zastosować RDSO i tak tworzyć w nieskończoność, również w drugą stronę. Wtedy jednak ten wskaźnik straci swoje podstawowe uniwersalne znaczenie i będzie całkowicie nieprzydatny. Zamiast wymyślać kolejne możliwości "czarowania rzeczywistości", skorzystajmy już z tego co jest tym bardziej, że musimy - firmy pożyczkowe jak i banki nie mają innego wyjścia niż podać nam wyliczenia również w postaci RRSO.

Na koniec przykładowy kalkulator RRSO przygotowany pod kątem chwilówek. Można samemu obliczyć i porównać wynik z wybraną stroną firmy pożyczkowej oraz zobaczyć, jaki wpływ na wynik mają rzeczy, które mogą się wydać z pozoru mało istotne.